BLOG

Zaman zaman herkes iş kaynaklı stres yaşayabilir. Ancak stresli hissetmek, tükenmiş hissetmekten biraz farklıdır. Stres, belirli bir durumdan kaynaklanır ve nispeten daha kısa sürer. Strese sebep olan durum ortadan kalkınca, stresin etkileri azalarak kaybolur. Tükenmişlik hissi ise daha uzun süreler boyunca etkisini sürdürür. Öyle ki, Dünya Sağlık Örgütü tükenmişliği bir stres sendromu olarak nitelendirmek yerine "başarılı bir şekilde yönetilemeyen kronik iş yeri stresinden kaynaklanan kavramsal sendrom" olarak adlandırıyor.

Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgını göz önünde bulundurulduğunda artan stres ve endişe düzeyi, tükenmişlik hissine dönüşebilir. Hafızayı ve konsantrasyonu olumsuz etkileyen "yeni normal" koşullarında, duygusal ve fiziksel olarak tükenmişlik hissedebilirsiniz. Pandeminin belirlediği yaşam koşulları değişinceye kadar, iş hayatınızı olumsuz etkileyen tükenmişlik hissiyle baş etmenize yardımcı olabilecek beş adımlık bir rehber hazırladık. Bu rehberdeki önerileri değerlendirerek duygu durumunuzu zora sokan hislerinizi yatıştırmak için bir adım atabilirsiniz.

1. Tükenmişlik Hissini Görmezden Gelmeyin

Gün içinde her şeye yetişmeye çalışma baskısı, tüm enerjinizi tüketebilir. Pandemi sonucu değişen koşulların yarattığı iş stresi sizi yorgun ve bitkin düşürebilir. Bu yorgunluğu yetersizliğin bir yansıması olarak görmekten kaçının. Yaşadığımızı zorlayıcı deneyimlerin, daha önce alışkın olmadığınız türde bir psikolojik stres kaynağı olduğunu unutmayın.

Evinizin bir anda ofise ve okula dönüştüğünü görmek size ağır gelmiş olabilir. İş hayatının değişen dinamiklerine odaklanırken bir yandan da sevdikleriniz için endişelenmek sandığınızdan daha yıpratıcı olabilir. Yaşadığınız zorlayıcı hisleri görmezden gelmeye çalışmayın. Tükenmişlik hissinin bedeninizde yarattığı fiziksel etkileri göz ardı etmeyin.

Bedeninizin ihtiyaçlarını ertelemeyin, dengeli beslenerek uyku düzeninize özen gösterin. Duygularınızı önemseyin, kendinize nazik ve şefkatli davranmaya çalışın. Hisleriniz hakkında arkadaşlarınızla konuşmayı deneyin, gerekiyorsa biz uzmandan yardım istemekten çekinmeyin.

2. Kısa Molalar Vererek Zihninizi Tazeleyin

En doğru olanı yapma çabası, tükenmişlik hissi doğurabilir. Uzmanların "karar yorgunluğu" olarak nitelendirdiği bu his, aralıksız olarak zihninizi işle doldurmanızdan kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle iş gününüzü planlarken, mutlaka mola zamanlarınızı da belirleyin. Bu kısa molaları zihninizi yatıştıracak aktivitelere ayırın.

Sosyal mesafe kurallarına dikkat ederek açık havada yürüyüş yapmaya çalışın. Balkonda ya da pencere önünde nefes egzersizleri yapmak da diğer bir seçenek olabilir. Bilgisayar başında çalışıyorsanız molalarınızda masanızdan kalkmaya özen gösterin, cep telefonunuzla ilgilenmeyin. Evden çalışıyorsanız, bu kısa molaları aile bireyleri ile sohbet etmek için değerlendirin. Molalarınızda ev işlerini yetiştirme telaşına düşmeyin.

3. İş ve Özel Hayatınız Arasındaki Sınırları Koruyun

Değişen hayat koşullarıyla birlikte evden çalışmaya başladıysanız, ev ve iş hayatı arasındaki çizgi bulanıklaşmış olabilir. Konfor alanınızın verdiği rahatlığın bitmek bilmeyen mesai saatlerine dönüşmesine engel olun. Günlük iş programınıza bir başlama bir de bitiş saati koyun. Daha önce işe gidiş gelişlerinizde yaptığınız gibi, bu saatlere uymaya özen gösterin.

Ailenizin diğer fertlerine evde olduğunuzu ancak çalıştığınızı açıklayarak, beklentilerin çatışmasını engelleyebilirsiniz. Ofis olarak kullanabileceğiniz bir oda yoksa rahatsız edilmeyeceğiniz bir alan oluşturmaya çalışın. Ailenize ve kendinize ayırdığınız akşam saatlerinde e-posta gönderilerini kontrol etmeyin, mümkünse tüm bildirimleri kapatın.

4. İş ve Görev Odaklı Beklentileri Netleştirin

Gelecek kaygısının yarattığı baskı ile kapasitenizi aşan görevleri üstlenme eğilimi gösterebilirsiniz. Ekstra sorumluluk gerektiren yeni işleri üstlenmeden önce görevi detaylı olarak inceleyin. Çoklu görevler üstlenerek gereksiz stres yaratmak yerine, yapılması gerekenleri ekip arkadaşlarınızla paylaşmayı deneyin.

İşleri bitirmek uğruna tükeninceye kadar çalışmak yerine, daha planlı bir çalışma düzeni yaratmaya çalışın. Ekip arkadaşlarınız, ast ve üstlerinizle 7/24 ulaşılabilir olamayacağınız konusunda uzlaşmayı deneyin.

5. Her Şeyin Bir Sonu Olduğuna Dair İnancınızı Koruyun

Gelecek kaygısıyla işinizle ilgili olumsuz senaryolar üretmekten vazgeçin. Değişen koşullarla güncellenen işinize, yenilikçi bir bakış açısıyla yaklaşmayı deneyin. Çalışma arkadaşlarınızla aksayan hatta güncelliğini yitirmiş kısımlar için neler yapılabileceğini değerlendirin. Her yeni koşulun adaptasyon ve iletişim becerilerinize yaptığı katkıları düşünün. Her ne kadar zorlayıcı olsa da içinde olduğumuz şu günlerin de geçeceğini unutmamaya çalışın.

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

İş Hayatında Çalışma Performansını Artırmanın Yolları

Bilgisayar Başında Çalışanlara 7 Sağlık Uyarısı

Evden Çalışanlar için 8 Öneri

Büyük Toplantı Organizasyonları Nasıl Yapılır

Kariyer Planlaması Rehberi