BLOG

BLOG

RAMAZAN SOFRALARININ VAZGEÇİLMEZİ PİDE HAKKINDA 10 BİLGİ


Pide

Ramazan dendiği zaman ilk akla gelen yiyecek, hiç şüphesiz pidedir. Öyle ki ekmek fırınlarının önündeki uzun kuyrukları gördüğümüzde, ortalığa yayılan mis gibi pide kokusunu aldığımızda Ramazan’ın geldiğini anlarız. Ramazan sofralarının vazgeçilmezi olan bu 500 yıllık gelenek, Türk mutfağına özgü bir lezzettir. Peki Osmanlı'dan günümüze dek devam eden pide geleneği hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz? İşte, hazır Ramazan yaklaşmışken sofraların vazgeçilmezi pide hakkında bilmeniz gereken 10 bilgi…

 

1. Bir ekmek çeşididir

Pide sadece Türk mutfağında değil, Orta Doğu mutfağında da yaygın olan bir ekmek çeşididir.

 

2. Farklı çeşitleri vardır

Ekmek benzeri bir yiyecek olan pide, günlük hayatta sıkça tüketilmektedir. Bizler en çok Ramazan pidesine alışık olsak da aslında pidenin birçok farklı çeşidi vardır: Kayseri'nin etli, tahinli pidesi; Kastamonu'nun kır pidesi, Karadeniz'in açık veya kapalı pideleri, Konya'nın etli ekmeği, Ege'nin meşhur pideleri ve daha nicesi...

 

4. Farklı ülkelerde benzeri "pita"dır

Yabancı ülkelerde, bu lezzetli ekmek türüne en yakın ekmeğin adı pitadır. Pide, pita, pitta gibi farklı telaffuzları olsa da pidenin hükümranlığı, Hindistan'dan Adriyatik'e kadar uzanan geniş bir coğrafyaya yayılmış durumdadır.

 

5. İstanbul'da pide kültürü 15. ve 16. yüzyıllara dayanır

Ekmekçilik 8 bin yıl öncesine dayansa ve kültürlere göre farklılık gösterse de pide kültürü İstanbul'da 15. ve 16. yüzyılda gelişmeye başlamıştır. Eski çağlarda ekmekçiliğin Mısır'da çok önemli bir yere sahip olduğu bilinmektedir. Fazla ekmeklerin Mısır'dan Yunanistan'a ihraç edilmesi ile Yunanlar da ekmek yapmayı öğrenmiştir. Ekmekçilik Yunanistan'ın ardından Roma'ya da geçmiş ve böylece zaman içerisinde ekmek kültürü Avrupa'ya kadar yayılmıştır.

 

6. Pide ismi bir çeşit ekmek olan foduladan gelir

Türkler Anadolu'ya geldikten sonra yerleşik kültürün etkisiyle farklı ekmek çeşitleri üretmeye başlamışlardır. Osmanlı döneminde ise pide ve ekmeklerin Topkapı Sarayı'nda, has fırın adı verilen bir bölümde pişirildiği bilinmektedir.

 

7. Ermenistan'a özgü bir ekmek türü olan matnakaş ile benzerlik gösterir

Matnakaş, üzerinde susam ve çörek otu bulunmamasıyla farklılaşmıştır. Ayrıca bizdeki Ramazan pidesinin üzerine yumurta da sürülebilmektedir.

 

8. Osmanlı döneminde özel pide uğruna insanların iftarlarını geç yaptıkları bilinmektedir

Osmanlı döneminde, insanların özel pide yaptırmak uğruna fırınların önünde sıraya girerek iftarlarını geç açmak pahasına sırada bekledikleri bilinmektedir. Öyle ki pide sevdalıları, pidelerini yaptırmak üzere fırınlara giderken ellerine taze yumurta, çörek otu ve susam alır; malzemeleri gözleri önünde pidelerinin üzerlerine sürdürürlerdi.

 

9. Anadolu'nun bazı yörelerinde "Tırnaklı" adı ile anılır

Anadolu'nun bazı yörelerinde, fırın ustaları pideyi yaparken hamuru parmak uçlarıyla tırnaklayarak şekil verirler. Ancak bu, günümüzde kebapçılarda pişen ve tırnaklı olarak isimlendirilen pide ile aynı şey değildir. 

 

10. Fırına verilmeden önce üzerine fırıncıların "şifa" adını verdikleri bir sıvı sürülür

Şifa, pidenin üzerine sürülen un ve su karışımının kaynaması ile elde edilen bir karışımdır. Eğer pidenin üzerine yumurta sürülüyorsa şifa sürülmemesi gerekir. Pidenin üzerine şifa sürülmesinin nedeni ise pidenin kuru çıkmamasıdır. 

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir: