BLOG

Atatürk'ün öncülüğünde, kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının verildiği 5 Aralık 1934 tarihi, ülkemizde her yıl Dünya Kadın Hakları Günü olarak kutlanır. 5 Aralık, kadınların toplumsal haklar ve eşitlik için verdiği mücadeleyi onurlandırır. Kadınların sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasi hayata katılımını kutlayan Dünya Kadın Hakları Günü, toplumsal cinsiyet eşitliğine dikkat çekmek ve kadın haklarının desteklenmesi açısından büyük önem taşıyor.

5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü Nasıl İlan Edildi?

5 Aralık 1934’te, Mustafa Kemal Atatürk’ün öncülüğünde yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkı tanınmış, Türkiye bu alanda pek çok Batı ülkesini geride bırakarak öncü bir rol üstlenmiştir. Bu hak, Türk kadınlarının siyaset sahnesine katılımını sağlarken aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda bir dönüm noktası olmuştur.

1893 yılında kadın haklarını tanıyan Yeni Zelanda bu alanda öncüdür. 1913 yılında Norveç, 1915 yılında Danimarka,1917 yılında Sovyetler Birliği,1918 yılında Almanya ve Avusturya kadınların haklarını tanımıştır. 

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olarak kadınların toplumsal hayata katılımını teşvik eden önemli reformların öncüsü Atatürk, 5 Aralık 1934 tarihinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyarak Türkiye’yi bu alanda pek çok Batı ülkesinin önüne geçirmiştir. Örneğin kadınlar Fransa’da 1944, İtalya’da 1945, Yunanistan’da 1952 ve İsviçre’de 1971 yıllarında Atatürk'ün Türk kadınına armağan ettiği haklara kavuşabilmiştir​. Dünyanın en gelişmiş toplumlarından biri olarak kabul edilen İsviçre ancak 1971 yılına gelindiğinde kadın haklarını tanımıştır.

Atatürk'ün Kadın Haklarına Katkıları ve Önemli Reformları

1926 yılında yürürlüğe giren Medeni Kanun sayesinde kadınlara eğitim, çalışma, miras ve boşanma gibi alanlarda eşit haklar tanınmıştır. Mustafa Kemal Atatürk, "Kadınlarını okutmayan milletler yıkılmaya mahkûmdur." diyerek Türk kadınının toplumun her alanında güçlü bir yer edinmesinin önemini vurgulamıştır​.

Türkiye'de kadınlar 1930 yılında belediye seçimlerinde oy kullanmaya başlamış, 1933 yılında muhtar seçme ve seçilme hakkına sahip olmuşlardır. 1934 yılındaysa yerel ve genel seçimlerde seçme ve seçilme hakkını elde etmişlerdir. Kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkının kabul edilmesi teklifi 5 Aralık 1934 tarihinde TBMM'de görüşülmüş, oylamaya katılan 258 milletvekilinin tamamı kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesi yönünde oy kullanmıştır. 

Bu haklar kadınların siyasette aktif rol almasının önünü açmakla kalmamış, aynı zamanda Türkiye'yi birçok Batı ülkesi için örnek bir konuma getirmiştir. Kadınların ilk kez oy kullandığı ve milletvekilliği için aday olabildiği 5. Dönem TBMM seçimleri 8 Şubat 1935 tarihinde yapılmış ve 17 kadın milletvekili seçilmiştir.

Atatürk’ün hedefi kadınların toplumsal, ekonomik ve siyasi hayata eşit şekilde katılmalarını sağlayarak Türkiye’yi modern ve çağdaş bir toplum hâline getirmekti. Kadın erkek eşitliğinin toplumun kalkınması için önemli bir konu olduğunu her fırsatta dile getiren Atatürk, "Bir toplum, cinslerden yalnız birinin yüzyılımızın gerektirdiklerini elde etmesiyle yetinirse o toplum yarı yarıya zayıflamış olur." sözüyle kadın haklarının bir lütuf değil, sosyal gelişim için bir gereklilik olduğunu açıkça ortaya koymuştur.

Günümüzde Kadın Hakları

Her ne kadar verilen haklar yasalarla korunsa da kadınlar hâlâ toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ekonomik ve sosyal engeller gibi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalmaya devam ediyor. Kadına yönelik artan şiddet, cinsiyet ayrımcılığı ve fırsat eşitsizliği gibi ciddi sorunlar dünya genelinde kadın hakları mücadelesinin gündem maddelerini oluşturuyor. Bu mücadelede yasal düzenlemeler, toplumsal farkındalık çalışmaları ve sivil toplum örgütlerinin destekleri büyük bir önem taşıyor.

5 Aralık Dünya Kadın Hakları Günü, kadın haklarının elde edilmesi ve korunması sürecinde atılan önemli adımları anmak ve geleceğe yönelik yeni hedefler belirlemek açısından çok değerli. Kadınlar her alanda güçlü adımlarla ilerlemeye devam ederken, toplumsal cinsiyet eşitliğinin tam anlamıyla sağlanması için verilen bu mücadelenin kararlılıkla sürdürülmesi bir gerekliliktir.

Atatürk’ün kadın hakları konusundaki ileri görüşlülüğü ve önemli reformları, ülkemizde her daim kadınların toplumdaki yerini güçlendirmek için verilen mücadeleye rehberlik etmelidir. Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ü rahmetle anıyor, tüm kadınların Dünya Kadın Hakları Günü'nü kutluyoruz.

Dünya Kadın Hakları Günü’ne Özel Videomuzu İzlemek İçin Tıklayın: https://www.youtube.com/watch?v=UjVffj4xEms