BLOG

Çocukluk çağı obezitesi, dünya genelinde büyük bir sağlık tehdidi oluşturuyor. Elbette akranlarına kıyasla fazla kilosu olan her çocuk için telaşlanmaya gerek yok. Ancak aşırı kilo ve şişmanlık, sağlık problemleri ile geçecek yetişkinlik hayatının temelini oluşturabilir. Neyse ki Dünya Sağlık Örgütü'nün 21. yüzyılın en büyük sağlık sorunu olarak nitelendirdiği çocukluk obezitesi önlenebilir bir problem. Dilerseniz sağlıklı bireyler yetiştirmek ve obezite riskinden kaçınmak için yapılması gerekenleri birlikte keşfedelim.

Çocuklarda Obezite Belirtileri Neler?

Obezite ile ilgili yapılan antropometrik ölçümler arasında, sıklıkla vücut kitle endeksi baz alınır. Basit bir hesaplama mantığı ile çocuğun VKİ (Vücut Kitle Endeksi) aralığı belirlenir. VKİ, kilogram cinsinden kütlenin metre cinsinden boyun karesine bölünmesi ile bulunur. Bu hesaplama sonucunda bulunan vücut kitle endeksi, şu aralıklarda değerlendirilir:

• VKİ < 18,5: Düşük kilo
• VKİ = 18,5-24,9: Normal kilo
• VKİ = 25-29,9: Fazla kilo
• VKİ = 30 ve üstü: Aşırı kilo (Obezite)

Elbette vücut kitle endeksi ölçümü, tek başına obezite teşhisi için yeterli olmaz. Aşırı kilo bedende yağ fazlası yaratacağı için bel bölgesi kalınlığı ve göbek çevresi de obeziteye işaret eder. Bel-boy oranı ve bel-kalça oranlaması, obezite teşhisinde bir ölçüm yöntemi olarak kullanılabilir. 

Bu matematiksel hesaplamaların yanı sıra bazı fiziksel semptomlar, çocuklarda obezite şüphesi uyandırabilir. Aşırı terleme, fiziksel hareketleri gerçekleştirmede zorlanma, geçmeyen yorgunluk, eklem ağrıları ve benlik kaygısı; çocukluk çağı obezitesinin en yaygın belirtileri arasında yer alır. Geceleri horlayan ve uyku apnesi gibi uyku rahatsızlıkları yaşayan çocuklarda da obezite görülebilir.

Çocukluk Çağı Obezitesinin Önüne Nasıl Geçilir?

Genetik ve psikolojik faktörler ile yaşam biçimi, çocukluk obezitesinde belirleyici rol üstlenir. Ebeveynleri aşırı kilolu olan çocuklarda ve aile öyküsünde obeziteye rastlananlarda çocukluk obezitesi olasılığı yükselir. Ayrıca çocukluk obezitesi, temelinde fiziksel hareketliliğin azlığına ve yanlış beslenme düzenine dayanır. 

İşlenmiş ve paketli gıdalar, tuzlu ve aşırı şekerli yiyecekler; çocukların hızla kilo almasına neden olur. Dengeli bir beslenme düzeninden uzak bir yaşam tarzının etkisiyle hazırlanan yemekler, çocukları obeziteye yaklaştırır. Bunun yanı sıra artan ekran süreleri sonucunda azalan fiziksel aktivite, çocukluk çağı obezitesine zemin hazırlar. Sağlıklı yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da kural değişmez. Aktivite azaldıkça beden yavaşlar, kilo sorunları yaşanmaya başlar. Fiziksel hareketliliği desteklenmeyen veya sosyoekonomik koşulları nedeniyle fiziksel hareketliliği kısıtlanan çocuklar, obeziteye giderek yatkınlaşabilir. Peki, çocukluk obezitesini engellemek için neler yapılabilir?

Doğru Porsiyonlarla Beslenme

Tabağındakileri bitirmesi için bir çocuğu zorlamanın birçok olumsuz sonucu var. Hem fizyolojik hem de psikolojik etkileri ile çocukları ihtiyacının fazlasını yemeye teşvik etmek, obeziteye davetiye çıkarır. Çocuğunuzun yaş grubuna göre ihtiyaç duyduğu porsiyonlar size yetersiz gelebilir. Ancak sebze, meyve ve protein dengesi ile inşa edilen bu öğünler; çocuğunuzun gelişimini destekler ve ihtiyaçlarını karşılar.

Dengeli Beslenme Düzeni

Akşam yemeklerinde sofraya birlikte oturmak, obezite riskine karşı atacağınız en etkili adım olabilir. Yüksek kalorili besinler yerine yeşil yapraklı sebzelere ağırlık vermek, ailece dengeli bir beslenme düzenine geçmenize imkân tanıyabilir. Günlük porsiyon sınırını aşmadan meyve tüketmek, bakliyat ve kuru yemişlerden vazgeçmemek; obezite riskini azaltır.

Açlık/Tokluk Dengesi

Çocuk vücudu, alınan her besini yakıta dönüştürecek hızda çalışır. Fakat durmaksızın yemek yemek, çocukların da metabolizmasını yavaşlatır. Öğün aralarında abur cubur tüketiminin önüne geçmek, çocukların açlığı keşfetmesini sağlar. Aksi halde yediklerini henüz hazmedememişken yeni besinleri vücuda almak sindirim sistemini yorar ve yağ dokusunda artışa sebep olur.

Eğlenceli ve Hareketli Bir Gün

Şu kuralı sık sık hatırlamanızda fayda var. Sağlıklı çocuklar günde beş şeye ihtiyaç duyarlar: Gülmek, ağlamak, sarılmak, sıkılmak ve terlemek. Enerjisini atarak terleyen çocuklar, ihtiyaç duydukları fiziksel hareketliliğe kavuşur. Uykudan yemek düzenine kadar çocukların hayatını derinden etkileyen bu detayı aklınızdan çıkarmamalısınız. Mümkünse sokakta, değilse evde yapacağınız eğlenceli fiziksel aktiviteler ile hayatınıza enerji katabilir, çocukluk obezitesinin önüne geçebilirsiniz.

Abur Cubur Kısıtlaması

Abur cubur isteği, ebeveynler ile çocukları sıklıkla karşı karşıya getirebilir. Yine de paketli gıdalardan kaçınmak zor olsa da olanaksız değil. Evde bulundurmadığınız sürece çocukların abur cubur düşkünlüğünü kontrol edebilirsiniz. Paketli gıdaları sağlıklı alternatiflerle değiştirmek ve mutfağa birlikte girmek, atıştırmalık alışkanlıklarınızı ailecek değiştirebilir.

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

Sıcak Havalarda Yapılabilecek En Uygun Sporlar

Düzenli Egzersiz ve Kilo Kontrolünün Sağlığınızda Yaratacağı 8 Mükemmel Etki

Sağlıklı Bir Yaşam için Beslenme Tüyoları

Detoks Etkisi Yapan 11 Yiyecek

Ne Yersen O'sun! Beslenme Alışkanlığımızın Psikolojimize Olan Muazzam Etkileri