BLOG

Mobbing, iş yaşamı var olduğundan beri var olan ve 1980’li yıllar sonrasında adlandırılmaya başlamış bir psikolojik şiddet ve taciz türüdür. Mobbing’in engellenmemesi durumunda, buna maruz kalan kişi ağır bir şekilde maddi ve manevi hasarlar alabilir. Yazımızı okumaya devam ederek mobbing’in ne olduğunu ve mobbing’e karşı neler yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.  

Mobbing nedir?

“Mobbing nedir?” sorusunu şu şekilde cevaplayabiliriz; mobbing’in kökü, "mob" kelimesinden gelmektedir. Bu da aşırı kabalık ve bu kabalığın yasaya uygun olmaması anlamına gelmektedir. Mobbing, maddi ve aynı zamanda manevi olmak üzere büyük zararlara neden olan bir psikolojik ve duygusal taciz- şiddet türüdür. Mobbing; kişiyi huzursuz, baskı altında, kuşatılmış ve rahatsız hissettirir. Mobbing’in Türkçe karşılığı ise "bezdiri" olarak geçmektedir.

Mobbing en çok, organizasyon bozukluğu olan yerlerde görülmektedir. Kişiler böyle bir sistemin içerisinde, kişisel konumunu kötüye kullanır ve çevresine psikolojik şiddette bulunur. Mobbing’e maruz kalan kişinin toplumsal itibarı düşer ve bunun doğrultusunda işten çıkmaya zorlanır. Mobbing kasıtlıdır ve demografik özellik fark etmeksizin her kişi maruz kalabilir. Mobbing 6 ile 15 ay arasında ağır etkiler bırakır; 29- 46 aylık süreçte ise kalıcı etkiler bırakabilir. Bu yüzden, mutlaka müdahale edilmelidir.

Bir davranışın mobbing olduğu ne zaman anlaşılır?

Birçok kişi bazı davranışları mobbing ile ayrıştıramıyor. Mobbing davranış, anlık problemler ile karıştırılmamalıdır. Mobbing’i mobbing yapan şey, sistematik olmasıdır ve bu sistematiğin 6 ay kadar sürmesidir. Sistemli olmasının yanında, kasıtlı olması da öngörülmektedir.

Mobbing, aşama aşama şu şekilde gelişmektedir; öncelikli olarak belirtiler ortaya çıkmaya başlar, bu belirtiler bir şekilde çözümlenemez, mobbing bu aşamadan sonra kişiye mental ve fiziksel olarak zarar verir, bu zararlar performans düşüklüğüne neden olur, bu performans düşüklüğü gözle görülür bir hale gelir, artık iş yapamaz duruma gelinir ve son safha yaşanır.

Neden mobbing’e maruz kalınır?

Mobbing’e maruz kalmanın birçok nedeni vardır fakat bunların en başında kişinin geleceğinin parlak olması, zeki olması, aynı zamanda hassas olması ve olaylara farklı açılardan bakabilmesi gelmektedir. Bu durumlar, mobbing yapacak kişiyi heveslendirir. Bu kişiler düşüncesiz, bencil ve aynı zamanda rekabetçi davranışlarıyla mobbing yaptıkları kişinin toplumdan uzaklaşmasına ve kendini soyutlamasına neden olur. Bazı kişiler, bu süreci hafif bir şekilde atlatabilmektedir. Bazı kişiler ise kişisel çabalarıyla bu sorunu çözmeye çalışmaktadırlar.

Mobbing’in belirtileri nelerdir?

Bu durumu yaşayan kişilerde güvensizlik duygusu, başka bir işte çalışma isteği, işe gitmenin zor gelmesi, mesleğine olan inancını kaybetmesi, kendi yakınlarıyla iletişiminin bozulması, tükenmişlik duygusu, pişmanlık ve hırs gibi iki farklı duygunun bir arada oluşmasıyla birlikte düşünce bozuklukları görülebilmektedir.

Ayrıca; bu yazımızı da okumayı unutmayın: Tükenmişlik Sendromu Nasıl Geçer?

Mobbing’de hukuki ve kişisel olarak ne yapılabilir?

Mobbing sonrasında birçok yere başvurulabilir. İlçe İnsan Hakları Kurulları, Türkiye İnsan Hakları Kurumu, ÇSGB, TBMM, Anayasa Mahkemesi, BİMER, Alo 170, Kamu Denetçiliği Kurumu, Kamu Görevlileri Etik Kurulu gibi yerlere başvurulabiliyor. Bu makamlara başvurulması doğrultulusunda e-mail, kamera kaydı gibi birçok delil sunulabiliyor.  Eğer haksızlık kanıtlanırsa bu aşamadan sonra iş sözleşmesi feshi, kıdem tazminatı veya manevi tazminat istenebiliyor. Bunun yanı sıra, işverenin yasal eşitlik sözünden kaynaklanan bir dava açılarak yüklü bir tazminat istenebiliyor.