BLOG

BLOG

KAPALI ÇARŞI’NIN TARİHİ HİKAYESİ


Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilen Kapalı Çarşı, üzeri dam ve kubbelerle örtülü dükkanların çevrelendiği tarihi bir alışveriş meydanıdır. Tarihteki adı “Çarşu-yı Kebir” olan büyük alanın çekirdeğini iki bedesten oluşturur. 1460 yıllarında inşa edilen ilk bedestene Cevahir ismi verilmiştir ve bu bedestenin geliri Ayasofya’ya verilmek üzere Fatih Sultan Mehmet’e bırakılmıştır. Padişah daha sonra buraya çeşitli dükkanlar ve alışveriş tezgahları geliştirerek ticari hayatın merkezi durumuna getirmiştir.

 

Kapalı Çarşı’nın Mimari Özellikleri

Kapalı Çarşı

1461 yılında temeli atılan Kapalı Çarşı, estetik tasarımı sayesinde adeta dev ölçülü bir labirenti andırır. 60’a yakın sokağı ve 3600’ü aşkın dükkanı bulunan tarihi alışveriş alanı, toplamda 30.700 metrekarelik alanı kapsar. İstanbul’un hem turizm hem de ticari anlamda çekim noktası olarak ifade edilebilir.

Bünyesindeki renkli unsurları ile kompleks bir yapı sergileyen meydanın ilk bakışta Cevahir Bedesteni dikkati çeker. Mimari abide görünümde olan bedesten, 15 ayrı bölüme ayrılır. Her bölüm kendi içinde kubbe ile örtülmüş bir görünüme sahiptir. Duvarlarının iç kısımlarında küçük hücreler göze çarpar. Sandal Bedesteni ise 50 kubbe ile çevrelenmiş tasarımdadır. Bu dekoratif bedesten, kubbe tasarımları olarak Türk mimarisinin önde gelen örneklerinden birisidir. Bahsedilen bu iki önemli bedesten, çarşısının iç kaleleri olarak nitelendirilir. Tarihte iki yapı, daha çok kalın iç demir kasalarıyla bilinir. Demir kasalarda tacirler; sermaye, tasarruf ve mücevher gibi birikimlerini, loncalarda kayıt ve sicil belgelerini saklamışlardır.

 

Kapalı Çarşı’da Yer Alan Dükkanlar ve Kuruluşlar

Günün her saati geniş bir kalabalıkla dikkati çeken Kapalı Çarşı, bünyesinde değerli mücevherat, silah, antika eşya ve yeme-içme gibi daha pek çok farklı alandaki dükkanları barındırır. Çarşıdaki isimler ise önceden mekanın ne amaçla kullanıldığını ifade etmek adına yeterlidir.

Kapılar: Kuyumcular, Nuruosmaniye, Sepetçihan, Takkeciler, Tavukpazarı, Zenneciler, Beyazıt, Çarşıkapı, Çuhacıhan ve Mahmutpaşa.

Sokaklar: Ağa, Altuncular, Acıçeşme, Aynacılar, Basmacılar, Çuhacıhanı, fesçiler, Hacıhasan, Hacıhüsnü, İplikçiler, Kalpakçılar, Karakol, Kavaflar, Kazazlar, Kolancılar, Kürkçüler, Lütfullahefendi, Mercançıkmazı, Parçacılar, Ressam, Sandal, Serpuççular, Takkeciler, Terzibaşı, Varakçıhan, Yorgancılar, Yüncühasan, Zenneciler.

Hanlar: Ağa, Astarcı, Bodrum, Cebeci, Çuhacı, İçcebeci, Kapılar, Kaşıkçı, Kebapçı, Kızlarağası, Sarnıçlı, Sorguçlu, Yolgeçen, Zincirli ve Evliya.

 

Kapalı Çarşı İç Düzeni

Kapalı Çarşı İç Düzeni

97 kategori alanında ürünün satışa sunulduğu çarşıda, çeşitli kuruluşlara rastlamak da mümkündür. Sağlık ocağı, polis karakolu, tüm bankalara ait şubeler ve postane bu kuruluşlar arasında yer alır. Özel güvenlik teşkilatı ise çarşının kendine özgü olan bir kurumudur.

Kapalı Çarşı, her ne kadar karmaşık bir görüntü izlenimi verse de aslında tam bir düzenin işlediği yapıdadır. Çarşının girişindeki Ağa Sokağı ve Aynacılar Sokağı arasında kalan kısımda, dövizcilerin ve altıncıların renkli görüntüleri dikkati çeker. Kuyumcular Caddesi üzerinden ilerlediğinizde, yapılan takıların imalathanesi olarak bilinen Zincirli Han sizleri karşılar. 2 katlı olarak inşa edilmiş olan Zincirli Han’ın içerisinde tarihin izlerine tanıklık eden pek çok unsur mevcuttur. Büyüklüğü ile hayrete düşüren Cevahir Bedesten’de küçük el sanatları ile uğraşan esnafın ve sanatsal süslemeler yapan kişilerin küçük dükkanları vardır. Özellikle Zenneciler Sokağı’nın çıkışından devam edildiğinde hat sanatçılarının ve antika dükkanların yer aldığı muazzam bir görüntü ile karşılaşabilirsiniz. Burada dilerseniz panoramik fotoğraflar çekebilmek adına yanınıza dijital bir fotoğraf makinesi alabilirsiniz.

Yol çıkışına kadar geldiğinizde karşınıza Cebeci Han’ı çıkacaktır. Han’ın hemen yan kısmında birbirinden etkileyici bakırcılar varlık gösterir. Eski canlılıklarını yitirmeden çalışmalarına devam eden esnaflar, sanatsal işlerinin yanı sıra sıcak ve hoş sohbet konuşmalarıyla da sizi mutlu edecektir. Kapalı Çarşı’da birçok turistik rotayı gezdikten sonra Feraceciler Sokağı’na da mutlaka uğramanız tavsiye edilir. Burada bol köpüklü enfes Türk kahvesi ile günün yorgunluğunu üzerinizden atacağınızdan emin olabilirsiniz.

 

Kapalı Çarşı’nın Çalışma Günleri

Her yıl yerli yabancı pek çok turiste ev sahipliği yapan Kapalı Çarşı, hem tarihsel dokusu hem de geçmişin izlerine ışık tutan sanatsal öğeleriyle önemini korumayı başarmaktadır. Üretici olma özelliğinin dışında cana yakın esnafı ve birbirinden değerli el emeği faaliyetleriyle de gelen ziyaretçilerin üzerinde etkileyici bir intiba bırakmayı başarır. Kapalı Çarşı, hafta içi her gün, hafta sonu sadece Cumartesi günü 08.30 ile 19.00 arasında ziyarete ve alışverişe açıktır. Pazar günü ise kapalıdır.

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir: